Νέα έρευνα: Υπέρβαροι γονείς, υπέρβαρα παιδιά

Οι διατροφικές συνήθειες δεν αποτελούν την μοναδική αιτία για την εμφάνιση της παιδικής παχυσαρκίας. Επίσης και οι συνήθειες των γονέων πριν την σύλληψη καθορίζουν εάν τα παιδιά τους θα έχουν την τάση να γίνουν υπέρβαρα, σύμφωνα με μία νέα επιστημονική έρευνα.

Οι μελλοντικές μητέρες πρέπει να τρώνε υγιεινά, να μην καπνίζουν και πίνουν. Ωστόσο, ολοένα και περισσότερες επιστημονικές μελέτες δείχνουν ότι αυτό από μόνο του δεν αρκεί. Επίσης οι διατροφικές συνήθειες και ο τρόπος ζωής των γονέων πριν την σύλληψη επιδρούν και στους απογόνους τους, όπως ισχυρίζονται οι ερευνητές μετά από δοκιμές σε ποντίκια. Η εν λόγω έρευνα δημοσιεύτηκε στο περιοδικό " Nature Genetics " .

Συγκεκριμένα, σύμφωνα πάντα με την έρευνα, το κάπνισμα και η ανθυγιεινή διατροφή καθορίζουν ποια γονίδια θα ενεργοποιηθούν στο γενετικό υλικό και ποιά όχι, και αυτό είναι εξίσου κληρονομικό όπως τα ίδια τα γονίδια.

Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν ποντίκια, τα οποία εξαιτίας μίας πλούσιας σε λίπος διατροφής έγιναν υπέρβαρα και εκδήλωσαν τον διαβήτη τύπου 2 και στην συνέχεια η σύλληψη των απογόνων τους έγινε μέσω τεχνητής γονιμοποίησης. Μάλιστα, τα ποντικάκια-απόγονοι γεννήθηκαν από υγιείς παρένθετες μητέρες, προκειμένου να αποκλεισθεί η πιθανότητα ότι το βάρος του μωρού θα επηρεαστεί είτε από τον μεταβολισμό της υπέρβαρης μητέρας είτε από τις διατροφικές συνήθειες της φυσικής μητέρας κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης ή κατά τον θηλασμό.

Παλαιότερες δοκιμές σε ποντίκια και ανθρώπους είχαν αποδείξει ότι η παχυσαρκία και τα προβλήματα υγείας που σχετίζονται με αυτήν μεταδίδονται από τους πατέρες από γενιά σε γενιά. Τώρα η παραπάνω έρευνα έδειξε ότι η επίδραση της μητέρας στον μεταβολισμό του παιδιού είναι ακόμη μεγαλύτερη από του πατέρα και ότι οι απόγονοι διαφορετικού φύλου επηρεάζονται διαφορετικά. Συγκεκριμένα, μελέτες έδειξαν ότι οι θηλυκοί απόγονοι είχαν μεγαλύτερη τάση παχυσαρκίας ενώ οι αρσενικοί εμφάνισαν υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα.

«Αποδείχθηκε ότι τόσο τα ωάρια όσο και τα σπερματοζωάρια μεταδίδουν επιγενετικές πληροφορίες , οι οποίες ευθύνονται ιδίως σε θηλυκούς απογόνους για την πιθανή εμφάνιση της παχυσαρκίας», λέει ο επικεφαλής της μελέτης Γιοχάνες Μπέκερ από το Ινστιτούτο Πειραματικής Γενετικής ( IEG ) του Helmholtz Zentrum München .

Ο εμπνευστής της μελέτης και διευθυντής του Ινστιτούτου Πειραματικής Γενετικής, Martin Hrabe de Angelis , προσθέτει : « Ο εμπειρικός κανόνας "χοντροί γονείς , χοντρά παιδιά" είναι γνωστός. Το επιχείρημα ωστόσο ενός υπέρβαρου ότι οφείλεται στα γονίδια θεωρείτο μέχρι σήμερα ως απλή δικαιολογία. Πλέον είναι σαφές ότι πράγματι τα γεννητικά κύτταρα ευθύνονται για την παχυσαρκία». Όπως τουλάχιστον έδειξαν οι δοκιμές σε πειραματόζωα.

Ο De Angelis θεωρεί τα αποτελέσματα της έρευνάς τους ως μια πιθανή εξήγηση για την εξάπλωση του διαβήτη σε ανθρώπους.

« Αυτό το είδος της επιγενετικής κληρονομικότητας ενός κακού μεταβολισμού λόγω ελλιπούς διατροφής θα μπορούσε να είναι μια άλλη σημαντική αιτία για την εμφάνιση του διαβήτη και την παγκόσμια δραματική αύξησή του από την δεκαετία του εξήντα », αναφέρει χαρακτηριστικά

Ο υγιεινός τρόπος ζωής μπορεί να επηρεάσει τον γενετικό διακόπτη.

Παλαιότερα , επιστήμονες από την Κοπεγχάγη είχαν δείξει ότι η τάση για παχυσαρκία μπορεί επίσης να μεταδοθεί από τον άνθρωπο σε επόμενη γενιά . Και στις δυο περιπτώσεις, οι ερευνητές ανακάλυψαν επιγενετικές μεταβολές στο σπέρμα που αφορούν την ρύθμιση των γονιδίων για τον έλεγχο της όρεξης .

Περαιτέρω, μια έρευνα του Νορβηγικού Πανεπιστημίου Bergwies έδειξε ότι τα παιδιά των πρώην καπνιστών εμφανίζουν σημαντικά υψηλότερο κίνδυνο να εκδηλώσουν άσθμα , ακόμη και αν οι πατέρες είχαν κόψει το κάπνισμα πολύ πριν από την σύλληψή τους. Όποιος μάλιστα πατέρας κάπνιζε περισσότερο από δέκα χρόνια πριν την σύλληψη , τότε ο κίνδυνος εκδήλωσης άσθματος στα παιδιά του αυξανόταν κατά 50 τοις εκατό.

Αντίστροφα όμως: Ο υγιεινός τρόπος ζωής επηρεάζει θετικά τις επόμενες γενιές. Σε αντίθεση με την γενετική κληρονομιά, η επιγενετική κληρονομικότητα είναι αναστρέψιμη και συνεπώς μπορεί να αντιστραφεί. Συνεπώς, ο κίνδυνος εμφάνισης παχυσαρκίας και διαβήτη τύπου 2 μπορεί να μειωθεί στις επόμενες γενιές ακολουθώντας έναν αντίστοιχο υγιεινό τρόπο ζωής.