Έρευνες: Το πρωινό γεύμα κάνει καλό τελικά ή όχι;

Φουρτούνα στο μπολ στου πρωινού! Ενώ η επιστημονική λογοτεχνία μας πήρε τα μυαλά, εδώ και 15 χρόνια, για την απόλυτη ανάγκη να τρώμε πρωινό, όλο και περισσότερες μελέτες υποστηρίζουν ότι τίποτα καλό δεν παίρνουμε από το πρωινό τραπέζι.

Δύο έγκυρες αμερικανικές μελέτες, οι οποίες δημοσιεύτηκαν στο έγκριτο ιατρικό περιοδικό American Journal of Clinical Nutrition, ξαναθέτουν τον προβληματισμό για το πρώτο γεύμα της ημέρας. Είχαν προηγηθεί εντατικές μελέτες του πανεπιστημίου της Αλαμπάμα το 2013, οι οποίες αμφισβητούσαν την κυρίαρχη άποψη ότι το πρωινό εμποδίζει τη λήψη κιλών. Οι επιστήμονες ανέφεραν ότι πολλοί παράγοντες δεν είχαν ληφθεί υπόψιν πριν την διατύπωση της κυρίαρχης άποψης, παράγοντες όπως η σωματική άσκηση και το κοινωνικο-οικονομικό περιβάλλον του ατόμου.

Το πρωινό είναι ένα γεύμα που εξελίχθηκε με τα χρόνια. Στις αρχές του 20ού αιώνα συνίστατο σε ένα απλό καφέ με γάλα. Αρχισε σιγά σιγά να συνοδεύεται από βουτυρωμένο ψωμί και μετά το 1950 άρχισε να εμπλουτίζεται με κορν φλέικς παντός είδους.

«Δεν είμαστε εχθρικοί στο να παίρνει κάποιος πρωινό αλλά είναι λάθος να θεωρείται υποχρεωτικό και λάθος να θεωρείται ότι δεν παίρνεις κιλά» σχολιάζει ο καθηγητής Bernard Guy-Grand.

Γάλλοι επιστήμονες έχουν καταλήξει στο τι μπορούμε να τρώμε για πρωινό, για όσους επιμένουν: πρέπει να αποτελεί μόνο το 20% της καθημερινής ποσότητας τροφής και να μην ξεπερνάει τις 500 θερμίδες. Το πολύ που μπορεί να φάει κανείς το πρωί είναι κορν φλέικς, χωρίς πρόσθετα και χωρίς ζάχαρη, ή μια φέτα ψωμί ολικής με ελάχιστο βούτυρο και ελάχιστη μαρμελάδα (10 γραμμάρια το πολύ). Μόνο όσοι έχουν σωματική δραστηριότητα μπορούν σε αυτά να προσθέσουν ένα γιαούρτι ή ένα ποτήρι γάλα, ή ένα φρέσκο φρούτο, ή μια φέτα ζαμπόν ή ένα αυγό. Οσοι δεν έχουν σωματική δραστηριότητα καθημερινά δεν μπορούν να φάνε τίποτα από όλα αυτά γιατί απλώς δεν τα χρειάζονται. Αντίθετα, το πρωινό, όταν περιέχει υπερβολές και πολλά λίπη οδηγεί στη λήψη βάρους, στα άτομα που δεν κάνουν καύσεις καθημερινά αλλά ζουν καθιστική ζωή.

Διεθνείς οργανισμοί διατροφής κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου γιατί μόνο το 19% των παιδιών και το 13% των ενηλίκων παίρνει το πρωινό που πρέπει. Τα φρέσκα φρούτα απουσιάζουν και προστίθεται πολλή ζάχαρη.

Παλιότερες μελέτες υποστήριζαν ότι το πρωινό είναι απαραίτητο γιατί διαφορερικά κάποιος τρώει περισσότερο στα υπόλοιπα γεύματα και παίρνει βάρος. Αυτό δεν ισχύει. Μια μελέτη η οποία δημοσιεύτηκε στο Journal of Clinical Nutrition, τον Σεπτέμβριο του 2015, σε 300 εθελοντές είχε αυτό το θέμα. Οι ερευνητές χώρισαν τους εθελοντές σε τρεις διαφορετικές κατηγορίες, αυτοί που θα έπαιρναν υποχρεωτικά πρωινό, αυτοί που θα το καταργούσαν εντελώς και αυτοί που θα συνέχιζαν τις διατροφικές τους συνήθειες. 16 εβδομάδες αργότερα κανείς από τους εθελοντές που ζυγίστηκε δεν είχε πάρει ούτε είχε χάσει βάρος. Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η κατάργηση του πρωινού δεν σήμαινε ότι τα άτομα έτρωγαν περισσότερο στα άλλα γεύματα.

Μια ακόμη μελέτη, η οποία έγινε σε αδύνατα άτομα από τους ερευνητές του πανεπιστημίου Bath της Μεγάλης Βρετανίας, είχε στόχο να δείξει ποια επιρροή έχει το πρωινό στην υπέρταση, στο διαβήτη και στη χοληστερίνη. Οι ερευνητές ζήτησαν από τους συμμετέχοντες να τρώνε οι μεν και να καταργήσουν οι δε το πρωινό, επί 6 εβδομάδες. Στο τέλος του πειράματος, η υπέρταση, η χοληστερίνη, ο διαβήτης του συνόλου των συμμετεχόντων ήταν στα ίδια επίπεδα.

Άλλη βρετανική μελέτη που έγινε το 2009 αφορούσε την επίδραση του πρωινού στις ικανότητες των παιδιών. Η μελέτη απέδειξε ότι τα παιδιά που έπαιρναν πρωινό είχαν καλύτερους βαθμούς και επιδόσεις από άλλα. Αυτό όμως οφείλονταν στο είδος της διατροφής και στο κοινωνικο-οικονομικό περιβάλλον στο οποίο μεγάλωναν και όχι στη λήψη πρωινού